بخشی از متن پاورپوینت شرع اسلام :
اسلام (فقه)
اسلام, گرویدن به آیین آسمانی حضرت محمد صلّی اللّه علیه و آله را گویند که یکی از ادیان توحیدی و ابراهیمی است و از جامعیت خاصی نسبت به دیگر ادیان برخوردار است.
از این عنوان در بیشتر باب‌های فقهی مانند طهارت, صلات, زکات, صوم, حج, جهاد, تجارت, وصیّت, نکاح, نذر, کفّارات, صید و ذباحه, شفعه, احیا موات, لقطه, حدود و قصاص سخن رفته است.
واژ اسلام افزون بر معنای یاد شده بر خود آیین و شریعت آسمانی آن حضرت نیز اطلاق شده است.
فهرست مندرجات
1 - معنای لغوی2 - معنای اصلاحی
3 - تفاوت اسلام و ایمان
3.1 - دیدگاه اهل حدیث, شافعیان, معتزله و خوارج
3.2 - دیدگاه محققان اهل سنت
4 - نسبت بین اسلام وایمان
4.1 - ترادف و مثال بر آن
5 - تباین و مثال بر آن
6 - تداخل و مثال بر آن
7 - راه ثبوت اسلام فرد
7.1 - گفتار
7.1.1 - اختصاص این حکم به کافر اصلی
7.1.2 - ثبوت اسلام مرتد با گفتار
7.2 - کردار
7.3 - تبعیّت
7.3.1 - تبعیت از پدر و مادر
7.3.2 - تبعیت از اسیر کننده
7.3.3 - تبعیت از دار الاسلام
8 - اسلام مراهق
9 - اسلام مکره
10 - آثار اسلام
10.1 - سقوط حقوق الهی
10.2 - پاکی بدن
10.3 - محترم بودن خون, مال و فرزندان نابالغ وی
10.4 - جریان احکام بر فرزندان نابالغش
10.5 - محدود شدن همسران
10.6 - وجوب ختنه
11 - شرطیّت اسلام در تکلیف
12 - شرطیّت اسلام در صحّت عمل عبادی
12.1 - شرط صحت نیابت در عبادات
13 - شرطیّت اسلام در سایر امور
13.1 - تجارت
13.2 - نکاح
13.3 - ولایت
13.4 - احیا موات
13.5 - لقطه
13.6 - عتق
13.7 - مستحق کفّاره
13.8 - تذکیه
13.9 - نذر
13.10 - قذف
13.11 - قصاص
14 - پانویس
15 - منبع
معنای لغوی
اسلام درلغت به معنای انقیاد و تسلیم شدن است شخص فرمانبردار و مطیع رادر لغت مسلم یا مسلمان می گویند.
معنای اصلاحی
دراصطلاح عبارت است از گفتن شهادتین بازبان است (لا اله الا الله محمد رسول الله) که اولین مرتبه اسلام است که شیعه و سنی در آن اتفاق دارند.
تفاوت اسلام و ایمان
تفاوت اسلام به مفهوم نخست با ایمان, در آن است که اسلام, گرویدن به آیین حضرت محمد صلّی اللّه علیه و آله در زبان است, لیکن ایمان گرویدن به آن در زبان همراه با اعتقاد قلبی و عمل به احکام و دستورهای آن می‌باشد. البته برای ایمان دو معنای دیگر نیز ذکر شده است؛ یکی عام که هم‌معنای با اسلام است و دیگری خاص که عبارت است از اعتقاد داشتن و پذیرش ولایت و امامت دوازده امام معصوم علیهم‌السّلام.
[1] جواهر الکلام, ج6, ص59.
[2] جواهر الکلام, ج33, ص197.
دیدگاه اهل حدیث, شافعیان, معتزله و خوارج
ازنظر اهل حدیث,شافعیان, معتزله و خوارج ایمان واسلام مترادف هستند. ایشان می‌گویند:
در قرآن کریم ایمان واسلام بر یکدیگراطلاق شده اند .
دیدگاه محققان اهل سنت
اما به عقیده محققین اهل سنت بین این دو فرق وجود دارد چرا که حقیقت ایمان تصدیق قلبی است وحقیقت اسلام تسلیم وانقیاد ظاهری همراه با تسلیم باطنی است بنابر حکمت هایی گاه یکی بجای دیگری‌به کار برده می‌شود.
[3] عقاید تطبیقی, ص262.
نسبت بین اسلام وایمان
در نصوص ,استعمال آنها بر سه قسم وارد شده است:
1. ترادف 2. تباین 3. تداخل.
ترادف و مثال بر آن
مثال ترادف (فاخرَجنا مَن کانَ فِیها مِنَ المَومِنینَ فمَا وَجَدنا فِیها غَیرَ بَیتٍ مِنَ المُسلِمِین)
[4] ذاریات/سوره51,آیه36.
درجای دیگر خداوند می‌فرماید: (قال یا قوْمِ اِن کُنتمْ آمَنتمْ بِاللهِ فَعلَیهِ توَکلوا اِنْ کنتمْ مُسْلِمِین)
[5] یونس/سوره10,آیه84.
دراین دو آیه ایمان براسلام اطلاق شده است معلوم می شود که ایمان واسلام دو لفظ دارای یک معنی هستند.
همچنین در حدیث پیامبر(ص) می‌فرماید (بنی الاسلام علی خمس, شهاده ان لا اله الا الله الخ) سپس در حدیث وفد القیس همین پنج رکن را در تفسیر ایمان بیان می‌کند از این دو حدیث هم معلوم می‌شود که ایمان و اسلام مترادف المعنی هستند (یعنی دو لفظ دارای یک معنی).
[6] کشف الباری شرح صحیح البخاری ج1, ص606.
تباین و مثال بر آن
(قالت الاعراب امنا قل لم تومنوا ولکن قولوا اسلمنا)
[7] حجرات/سوره50,آیه14.
تداخل و مثال بر آن
چنانچه در حدیث است که از پیامبر(ص) پرسیدند که (ای العمل افضل؟ قال الایمان بالله ورسوله) در این حدیث پیامبر(ص) اعمال ظاهری را که متعلق به اسلام است ایمان مسمَّی کرد.معلوم می‌شود که اسلام در ایمان داخل است هم چنین روایت عمرو بن عبسر است که از پیامبر(ص) سوال کردند (فاَیُّ الاسلام افضل؟ قال الایمان)
[8] صحیح مسلم ج1 مقدمه کتاب الایمان, ص102
در این حدیث هم پیامبر, اسلام را در ایمان داخل کرده است.
خلاصه اینکه ایمان واسلام حقیقت شرعی جداگانه‌ای دارند چنانچه حقیقت جداگانه لغوی دارند چون‌که ایمان نام اعتقاد مخصوص است واسلام نام انجام دادن اعمال شرعی ظاهراً است لیکن هر دو با هم تعلق تکمیلی دارند چنانچه یک معتقد, مومن کامل نمی‌شود تا وقتی که اعمال ظاهری را انجام ندهد همینطور که یک مسلم, مطیع کامل نمی‌شود تا وقتی که با دل, یقین و تصدیق نکند اگر کلمه اسلام وایمان یکجا ودر مقام سوال وارد بشوند حقیقت آنها جدا و در مقام سوال نباشند پس در این صورت می‌شود که آنها رادر یک دیگر داخل کرد.
[9] فتح الباری, عسقلانی,ج1, ص115 .
حافظ ابن رجب حنبلی(رح) می‌فرماید وقتی که ایمان و اسلام جدا جدا بیان شوند در هر دو هیچ فرقی نیست وقتی که هر دو یکجا ذکر شوند پس در آنها فرق می‌شود. می‌فرماید (فالایمان
والاسلام کاِسم الفقیر والمسکین اذا اجتمعا افترقا واذاافترقا اجتمعا) یعنی این هردو لفظ مانند لفظ مسکین و فقیر هستند وقتی که این هردو لفظ یکجا باشند حقیقت آنها جدا و غیر یکدیگر می‌شوند وقتی که جدا جدا ذکر شوند در یکدیگر داخل می‌شوند.
[10] فتح الملهم, ج1, ص428.
[11] فتح الملهم, ج1, ص429.
راه ثبوت اسلام فرد
برای ثابت شدن اسلام فرد سه راه ذکر شده است:
گفتار
کسی که شهادتین (أشهد أن لا اله الا اللّه و أشهد أنّ محمّدا رسول اللّه) یا ترجمه آن دو را به هر لغتی بر زبان آورد, به اسلام او حکم می‌شود.
[12] جواهر الکلام, ج41, ص630.
در صورت لال بودن, اشاره‌ای که بیانگر آن باشد, کفایت می‌کند.
[13] جواهر الکلام, ج38, ص181.
اختصاص این حکم به کافر اصلی
حکم یاد شده, اختصاص به کافر اصلی دارد, امّا کیفیّت تحقّق اسلام در مرتدّ به نوع ارتداد و منشأ آن بستگی دارد.
ثبوت اسلام مرتد با گفتار
اگر منشأ ارتداد, انکار توحید و رسالت بوده, گفتن شهادتین کفایت می‌کند و چنانچه منشأ آن, انکار برخی ضروریات مانند وجوب نماز و حرمت زنا بوده است, علاوه بر شهادتین, اقرار به آنچه انکار کرده نیز لازم است؛ هر چند برخی, گفتن شهادتین را در این فرض لازم ندانسته‌اند.
[14] جواهر الکلام, ج41, ص630-631.
کردار
به جا آوردن اعمالی مانند نمازهای یومیه, روز ماه رمضان و حج که ویژ مسلمانان است, بر مسلمانی انجام دهند آنها دلالت می‌کند, البته به شرطی که پیشین کفر نداشته باشد.
در صورت داشتن پیشینه, در دلالت انجام اعمال یاد شده بر اسلام وی اختلاف است. قول به عدم دلالت, به مشهور نسبت داده شده است.
[15] مسالک الافهام, ج15, ص32.
[16] جواهر الکلام, ج41, ص623-624.
تبعیّت
تبعیّت بر سه گونه است:
تبعیت از پدر و مادر
فرزند نابالغ, تابع پدر و مادر خویش است.
بنابراین, اگر والدین یا یکی از آنان مسلمان باشند, فرزندان نابالغ ایشان نیز محکوم به اسلام هستند.
[17] جواهر الکلام, ج38, ص183.
[18] جواهر الکلام, ج39, ص25.
تبعیت از اسیر کننده
کودکی که جدای از پدر و مادر به اسیری مسلمانی در آمده است, در این که به تبع اسلام اسیر کننده‌اش محکوم به اسلام است یا نه و یا تنها در طهارت بدن تابع او است, نه سایر احکام, اختلاف است.
[19] جواهر الکلام, ج21, ص136.
[20] جواهر الکلام, ج33, ص202.
[21] جواهر الکلام, ج38, ص184.
تبعیت از دار الاسلام
ک